Tuzla Halk Eğitimi Merkezi 'nde Yemeni Dikimi

Yemeni asırlar boyunca en fazla meşhur olmuş bir ayakkabımızdır. Adından da belli olduğu gibi ana vatanı Yemen'dir. Bize Suriye, Halep ve Şam yoluyla gelip Anadolu' ya yayıldığı düşünülmektedir.

Fakat her ne kadar Yemen'den geldiği söylense de Türkler'de Orta Asya'dan beri yapıla gelen yemeni benzeri ayakkabılar olmuştur.

Birçok yemeni çeşidi vardır. Yazlık, kışlık, erkek, kadın, çocuk gibi. Daha çok kırmızı, sarı ve siyah renk deriden yapılsa da günümüzde her renk deriden yemeni dikilmektedir.

Yemeni ustalarına halk arasında  ''KÖŞKER'' denir. Çoğunlukla Gaziantep'te olmak üzere Kahramanmaraş, Kilis ve Şanlıurfa gibi şehirlerde babadan oğula devam edip gelen yemeniciler vardır.

Son yıllarda yeni heveslenen gençler ve bilhassa hanımlar bu mesleğe çok ilgi göstermektedir.

Birkaç stilde yemeni dikimi yapılmaktadır; Kenardan çapraz dikme, Montalı dikim, Dikip dönmeli gibi.

Yemeni tabanlarında manda köselesi kullanılmaktadır. Yemeni yüzlerinde (Saya ) iyi kalite renkli deri, astar olarak ise keçi veya koyun derisi kullanılır.

Yemeni; tamamen elde ve gerçek deriden dikilir. Bütün deriler ve köseleler bitkisel tabaklanma yapıldığından ayakta mantar ve kaşıntı yapmaz. Bu gibi rahatsızlık varsa da geçmesine yardımcı olur.

Yemeni dikiminden önce kalıplar hazırlatılır. Dikilecek yemeni numarasına göre, modele göre sayalar kesilir ve dikilir. Taban için manda köselesi kesilir. Biraz su da bekletip sonra az kuruttuğumuz manda köselesini kalıba çakarız. Saya ise üst kısma çakılır. Çapraz dikimle yemeni dikilir.

Yemeni dikiminde; balmumu ile hazırladığımız pamuklu ip kullanılır. Kalıp çıkartılır, topuk ve iç astar yapılır. Sonrasında yemeni kullanmaya hazırdır.

Tuzla Halk Eğitimi Merkezi'nde Kösele Çanta Yapımı Kursu Usta Öğreticisi olarak görev yapan Asiye ÇİNEMRE Gaziantep Yemenisi dikimini öğrenmek ve kursiyerlerine de öğretmek için Halkalı TASEV ' de  usta olan Ahmet SAĞKAYA'ya ulaştı.

Ahmet Usta gönüllü olarak, Halkalı 'dan Tuzla Halk Eğitimi Merkezi'ne gelip kursiyerlerimizle bizlere yemeni dikimi hakkındaki tecrübelerini aktarıyor. Çok büyük bir değer olan Ahmet Usta'nın bizlere emeği ve hakkı çok. Ahmet Usta yemeni dikimini öğretmek için çok çaba sarf ediyor. Kendisine Şükran borçluyuz.